Gezamenlijk zullen de eerste bewoners het bos op de hoge gronden te lijf zijn gegaan om er hun akkers te kunnen aanleggen. Door bemesting van de akkers met heideplaggen gemengd met schapenmest ontstonden na 900 de essen. De oudste oorkonde waarin de buurtschappen Leusen en Welsum worden genoemd is van het jaar 1315. Het is het bekende charter waarin „Johannes, graaf van Bentheim, verklaarde dat hij de hof Rechtere, die hem toebehoorde en die de zoon van Hake de Rutenberghe in leen hield‟, aan de knape Hermannus de Voorst heeft afgestaan in ruil voor twee huizen, waarvan het ene is gelegen in Lusnen (Leusen) in het kerspel Dalveshem (Dalfsen) en het andere dat Wicgerinc heet in Welsum.
Zoals gezegd werden van de oudste bewoningsfase paalgaten van gebouwen en nederzettingkuilen gevonden. Over de aard van de gebouwen kan helaas niets gezegd worden omdat het door de wijze van afgraven niet mogelijk was een totaalbeeld van de grondsporen te krijgen. Verder naar het oosten lag een grote kuil waaruit interessante scherven van aardewerk konden worden verzameld. Deze gesloten vondst bood ons door de combinatie van inheems uit de hand gevormd aardewerk en geïmporteerd en op de draaischijf vervaardigd aardewerk de gelegenheid tot datering van dit aardewerk. De kleur van het uit de hand gevormde aardewerk varieert van okergrijs via bruinroze tot donkergrijs. Het oppervlak is vaak zeer ongelijk, soms gladgestreken maar dikwijls zijn grote stukken van de steengruisverschraling door de wand te zien. Op enkel scherven zijn fijne vegen te zien. Het aardewerk is vrij hard gebakken. Enkele scherven hebben een dikte van ca. 1 cm. Uit de profielen van enkele randscherven mag afgeleid worden dat het om een vroege kogelpot gaat. Uit een enkele grote scherf is op te maken dat het van een drinknapje komt. De overige potten zullen wel kook- en voorraadpotten zijn geweest. Uit dezelfde kuil kwamen scherven van geïmporteerd aardewerk waarvan de eerste twee behoorden tot Badorfpotten met radstempelversiering. Deze potten werden gemaakt in het potten-bakkerscentrum Badorf in Keulen.